văn hóa - xã hội

           Sau hơn 25 năm đổi mới, đất nước ta đã có nhiều bước chuyển biến vượt bậc về kinh tế, văn hoá xã hội. Trong vòng 10 năm (từ năm 2000 - 2010) thu nhập thực tế bình quân của người dân tăng lên từ 2, 3 lần. Do đạt tốc độ tăng trưởng cao và ổn định, nên đời sống kinh tế của nhân dân đã không ngừng được cải thiện về mọi mặt. Nhà nước cũng đã có điều kiện tăng cường đầu tư cho các mục tiêu về an sinh xã hội, trong đó có chính sách xoá đói, giảm nghèo. Theo kết quả thống kê, từ năm 2002 đến nay, số hộ nghèo trên phạm vi cả nước đã giảm từ 29% xuống còn khoảng 10% (năm 2010).

          Tuy nhiên, còn có một thực tế khác đang diễn ra làm chúng ta phải quan tâm, đó là tình trạng một bộ phận người dân có thu nhập thấp đã và đang rơi vào tình trạng mộ bộ phận người dân có thu nhập thấp đã và đang rơi vào tình trạng tái nghèo, thậm chí nghèo hoá do chi phí khám chữa bệnh. Theo một kết quả điều tra của đại diện Tổ chức y tế thế giới tại Việt Nam cho biết: mỗi năm nước ta có khoảng 774.000 hộ rơi vào cảnh nghèo đói do phải trả chi phí quá lớn cho khám chữa bệnh và số này đang có xu hướng tăng lên vì chi phí khám chữa bệnh cũng ngày một tăng cao). Theo kết quả khảo sát của Cụv quản lý khám chữa bệnh Bộ Y tế, có tới gần 60% số hộ gia đình nghèo mắc nợ do chi phí khám chữa bệnh, 67% phải vay mượn tiền để chi trả điều trị nội trú.

          Gánh nặng chi phí này sẽ được giảm đi đáng kể nếu tham gia bảo hiểm y tế. Theo quy định tại Nghị định số 62/NĐ-CP ngày 27/7/2009 của Chính phủ về hướng dẫn thực hiện Luật Bảo hiểm y tế, từ ngày 01/10/2009, người tham gia bảo hiểm y tế khi đi khám, chữa bệnh đúng quy định sẽ được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán với các mức cụ thể như sau:

 a. 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với người có công với cách mạng, trẻ em dưới 6 tuổi, đói tượng thuộc lực lượng CAND.

b. 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh tại tuyến xã.

c. 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh khi tổng chi phí của 1 lần khám bệnh dưới 15% mức lương tối thiểu chung ở mọi tuyến điều trị.

d. 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với: người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động và trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng; người thuộc hộ nghèo; người dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn (phần chênh lệch 5% đối tượng chi trả).

e. 80% chi phí khám chữa bệnh đối với các đối tượng khác (phần chênh lệch 20% đối tượng chi trả).

g. Trường hợp sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn:

- Được hưởng 100% chi phí đối với các đội tượng: trẻ em dưới 6 tuổi, người hoạt động cách mạng từ trước 01/01/1945, người hoạt động cách mạng từ 01/01/1945 đến trước 19/8/1945; Bà mẹ Việt Nam anh hùng; thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh bị mất sức lao động từ 81% trở lên; thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh khi điều trị vết thương, bệnh tật tái phát.

- Được hưởng theo mức quyền lợi tại điểm a, d, e ở trên, nhưng tối đa không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu chung cho một lần sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao đối với các đối tượng khác. Phần chênh lệch do cơ quan, đơn vị quản lý đối tượng hoặc đối tượng đồng chi trả.

          Trường hợp tham gia bảo hiểm y tế nhưng khám bệnh, chữa bệnh không đúng nơi đăng ký ban đầu ghi trên thẻ hoặc không theo tuyến chuyên môn kỹ thuật (trừ trường hợp cấp cứu) có trình thẻ BHYT, được thanh toán theo mức 70% chi phí đối với bệnh viện hạng III và chưa xếp hạng; 50% đối với bệnh viện hạng II; 30% đối với bệnh viện hạng I và hạng đặc biệt. Trường hợp sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn được thanh toán theo ba mức chi phí ở trên nhưng không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu cho mỗi lần sử dụng dịch vụ. Phần chênh lệch do đối tượng đồng chi trả…

          Trường hợp tham gia BHYT nhưng khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở y tế không ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT; không đủ thủ tụch theo quy định, người có thẻ BHYT tự thanh toán chi phí với cơ sở y tế và được thanh toán theo mức:

- Một đợt điều trị ngoại trú tối đa không vượt quá: 55.000 đồng với bệnh viện hạng III và chưa xếp hạng; 120.000 đồng với bệnh viện hạng II; 340.000 đồng với bnệh viện hạng III và hạng đặc biệt.

- Một đợt điều trị nội trú tối đa không vượt quá: 450.000 đồng với bệnh viện từ hạng III và chưa xếp hạng; 1.200.000 đồng với bệnh viện hạng II; 3.600.000 đồng với bệnh viện hạng I và hạng đặc biệt.

- Một đợt khám chữa bệnh ở nước ngoài tối đa không vượt quá: 4.500.000 đồng.

Trường hợp tham gia BHYT, khi điều trị ung thư, chống thải ghép phải sử dụng thuôc ngoài danh mục quy định của Bộ Y tế, nhưng được phép lưu hành tại Việt Nam và theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh, người bệnh được hưởng 50% chi phó theo mức quyền lợi đối với đối tượng tham gia BHYT liên tục đủ 36 tháng trở lên, trẻ em dưới 6 tuổi, đối tượng thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ban Cơ yếu Chính phủ.

Trong quá trình điều trị, nếu phải chuyển bệnh nhân từ bệnh viện tuyến huyện trở lên, trong trường hợp cấp cứu hoặc đang điều trị nội trú nhưng vượt quá khả năng chuyên môn, người tham gia BHYT sẽ được Quỹ BHYT thanh toán chi phí vận chuyển theo định mức quy định đối với các đối tượng: trẻ em dưới 6 tuổi, người có công với cáh mạng, người hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hang tháng, người thuộc hộ nghèo và cận nghèo, người dân tộc thiểu số đang sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc bịêt khó khăn.

Với những quy định trên, gánh nặng chi phí khám chữa bệnh của người tham gia Bảo hiểm y tế sẽ được giảm đáng kể, do được Quỹ Bảo hiểm y tế hỗ trợ thanh toán, Điều này cũng có nghĩa là tham gia bảo hiểm y tế sẽ giảm được nguy cơ nghèo hoá do chi phí khám chữa bệnh.