các bài viết chuyên sâu

Trong những năm qua, xác định rõ tầm quan trọng của công tác nắm bắt dư luận xã hội, vai trò vị trí của nó đối với sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, góp phần ổn định tình hình chính trị - trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế của Quận. Đặc biệt, trong thời điểm hiện nay, các thế lực thù địch phản động không ngừng từ bỏ âm mưu chống phá cách mạng nước ta bằng chiến lược "Diễn biến hoà bình". Trước sự bùng nổ thông tin một cách mạnh mẽ; sự phát triển vượt bậc của Internet và các loại báo mạng điện tử thì việc cần phải nắm vững tư tưởng, định hướng thông tin đối với nhân dân là yêu cầu bắt buộc đối với đội ngũ những người làm công tác tư tưởng của Đảng.

Chính vì điều đó, Quận Long Biên đã rất quan tâm, coi trọng công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội, chỉ đạo triển khai có hiệu quả các hoạt động và đã đạt được nhiều kết quả: Hàng năm, ngay từ đầu năm, bám sát sự lãnh đạo chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Thành ủy, quận Long Biên đã triển khai ban hành hệ thống các văn bản gửi đến MTTQ, các đoàn thể, chi đảng bộ thuộc quận để triển khai tổ chức thực hiện như chương trình công tác năm, kế hoạch theo tháng, quý, các hướng dẫn…Quận ủy đã ra quyết định thành lập, thường xuyên kiện toàn đội ngũ Cộng tác viên dư luận xã hội Quận gồm 25 đồng chí được cơ cấu tại các phòng, ban, ngành, MTTQ, đoàn thể chính trị - xã hội Quận, 14 phường do đồng chí Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Quận ủy làm tổ trưởng; Hướng dẫn MTTQ, các đoàn thể chính trị quận, chi, Đảng bộ thuộc quận thành lập tổ cộng tác viên dư luận xã hội của ngành, địa phương mình, đến nay có khoảng 300 đồng chí được rải đều khắp các tổ dân phố trong toàn quận, kịp thời nắm bắt dư luận báo cáo về quận; Ban hành quy chế hoạt động của tổ cộng tác viên dư luận xã hội từ Quận đến cơ sở, rà soát, bổ sung nội dung phù hợp với yêu cầu thực tiễn hoạt động; căn cứ vào định hướng của Ban Tuyên giáo Thành ủy và tình hình thực tế của địa phương, hàng tháng Ban Tuyên giáo Quận ủy định hướng các nội dung cần nắm bắt dư luận xã hội trong tháng. Chỉ đạo việc nắm dư luận xã hội trong ngày, trong tuần, đặc biệt đối với các vụ việc bức xúc, nổi cộm, những điểm nóng xảy ra trên địa bàn toàn Quận... thông báo nhanh qua điện thoại hoặc bằng văn bản; Duy trì hội nghị giao ban dư luận xã hội từ các tổ ở cơ sở và tổ dư luận xã hội cấp Quận ( tháng 1 lần) với các nội dung được dư luận nhân dân quan tâm như: tuyên truyền thực hiện Hiến pháp sửa đổi; Đại hội Đảng các cấp, về các chỉ tiêu kinh tế - xã hội; về quan hệ quốc tế, các hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước; về thực hiện Luật thủ đô; các Nghị quyết Trung ương; thực hiện kỷ cương hành chính, hoạt động của bộ phận một cửa của Quận, Phường, giải phóng mặt bằng, thực hiện trật tự xây dựng, đô thị, giáo dục đào tạo… Ban Tuyên giáo Quận ủy đã kịp thời tổng hợp báo cáo tình hình dư luận xã hội nổi bật báo cáo Ban Tuyên giáo Thành uỷ, Thường trực Quận uỷ đúng thời gian quy định; Trong 2 năm đã tổ chức 02 hội nghị tọa đàm gồm các đồng chí là cộng tác viên dư luận xã hội quận, cộng tác viên dư luận xã hội MTTQ, các đoàn thể và 14 phường trao đổi, thảo luận đóng góp ý kiến, nhằm khắc phục những tồn tại hạn chế, đề ra các giải pháp thực hiện tốt hơn công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trên địa bàn quận; Thực hiện lấy ý kiến của các học viên về các vấn đề dư luận xã hội quan tâm, những bức xúc, những điểm nóng, những vấn đề nhân dân quan tâm thông qua lớp báo cáo viên định kỳ hàng tháng (mỗi năm quận tổ chức 12 lớp, mỗi lớp khoảng 450 đ/c); Phối hợp với các phòng, ban, ngành chức năng quận thực hiện nhiệm vụ công tác tuyên truyền, định hướng dư luận; Khi có các vấn đề bức xúc, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, Ban Tuyên giáo Quận ủy đã trực tiếp trao đổi, làm việc với các phòng, ban, ngành có liên quan như Ban bồi thường giải phóng mặt bằng, Phòng Quản lý đô thị; Phòng giáo dục - đào tạo; Đội an ninh công an Quận ... nắm bắt nội dung, trả lời, định hướng dư luận...; Phối hợp thực hiện 2 cuộc điều tra của Ban Tuyên giáo Thành ủy ( mỗi năm 1 cuộc) về vấn đề sử dụng nước sạch trên địa bàn Thành phố Hà Nội tại các phường; Quận Long Biên chủ trì triển khai tổ chức 01 cuộc điều tra xã hội học về dư luận nhân dân đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận khóa II ( trước kỳ Đại hội Đảng bộ quận cuối năm 2014) với 1.500 phiếu điều tra, Ban Tuyên giáo đã xây dựng mẫu phiếu, tổ chức điều tra, tổng hợp báo cáo cho thường trực quận ủy góp phần thực hiện tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của quận và qua đó đã đưa ra các giải pháp quan trọng trong nhiệm vụ, giải pháp của nhiệm kỳ 2015-2020; Quan tâm tạo mọi điều kiện cho các cộng tác viên hoạt động: chi trả chế độ hỗ trợ mỗi tháng 0,2 mức lương tối thiểu; cung cấp thông tin cho cộng tác viên thông qua các hội nghị, các lớp báo cáo viên định kỳ hàng tháng (các cộng tác viên đều dự 12 lớp báo cáo viên định kỳ trong năm để nắm thông tin), cung cấp sổ, tạp chí báo cáo viên, bản tin nội bộ quận, thông tin nội bộ Thành ủy cho cộng tác viên; Tổ chức mỗi năm 01 lớp tập huấn bồi dưỡng về kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cộng tác viên quận, cơ sở ( mỗi lớp khoảng 300 đ/c tham dự) nhằm nâng cao kỹ năng cho đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội từ quận đến cơ sở...vv

Trong những năm qua, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội từ Quận đến cơ sở đã thực hiện tốt nhiệm vụ cung cấp nhiều thông tin quan trọng, đặc biệt những tin bức xúc, nổi cộm giúp lãnh đạo Quận kịp thời có những định hướng, quyết sách lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý điều hành sát với thực tế, góp phần ổn định tình hình kinh tế chính trị trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Quận.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác dư luận xã hội trên địa bàn quận vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục, đó là: Việc thực hiện phản ánh, báo cáo những tin "nóng" bức xúc, nổi cộm, những phát sinh mới ở ngành, địa phương, đơn vị ... còn hạn chế. Không ít vấn đề "nóng" phản ánh chưa kịp thời, thậm chí không được phản ánh. Thông tin dư luận xã hội còn hạn chế về tính đa dạng, toàn diện. Chất lượng thông tin phản ánh nhiều khi dựa trên thông tin mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu; Thông tin phản ánh có lúc còn lồng những suy nghĩ chủ quan cá nhân, khiến giá trị sử dụng của thông tin thấp. Chất lượng hoạt động của các cộng tác viên dư luận xã hội ở một số đơn vị, phòng, ban, ngành, đoàn thể còn hạn chế, công tác báo cáo định kỳ còn chậm, chất lượng chưa cao, có đơn vị báo cáo kết quả việc triển khai ở ngành mình chứ không báo cáo dư luận xã hội như thế nào. Ở một số đơn vị, công tác dư luận xã hội chưa được lãnh đạo đơn vị quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động. Cơ chế phối hợp giữa Ban Tuyên giáo Quận ủy với các phòng, ban, ngành của Quận trong khai thác, sử dụng thông tin còn hạn chế.

 Nguyên nhân chủ yếu đó là do một số lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, đoàn thể chưa nhận thức đúng về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của thông tin dư luận xã hội đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành ở địa phương, đơn vị. Nhiều cấp ủy chưa thực sự quan tâm tới chỉ đạo sử dụng, xử lý thông tin dư luận xã hội được phản ánh và phản hồi trở lại đối với cơ quan, cá nhân cung cấp thông tin. Đội ngũ lãnh đạo, chuyên viên làm công tác dư luận xã hội ở nhiều đơn vị hầu hết không có chuyên môn phù hợp với lĩnh vực dư luận xã hội như: xã hội học, tâm lý học; thiếu tính ổn định trong công tác (thay đổi qua các kỳ đại hộ; thực hiện luân chuyển cán bộ; kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ chuyên môn) dẫn đến việc điều hành và tổ chức hoạt động mạng lưới DLXH còn rập khuôn, thiếu năng động, sáng tạo. 

Để thực hiện tốt Đề án 05-ĐA/TU của Thành ủy Hà Nội về " Đổi mới công tác  nghiên cứu, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Thành phố". Thực hiện chương trình số 01-Ctr/QU ngày 15/10/2015 của Ban chấp hành Đảng bộ quận khóa III về " Đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng, phát huy vai trò tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên quận Long Biên giai đoạn 2015-2020" , nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trên địa bàn Quận, trong thời gian tới chúng ta cần tiếp tục thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Thứ nhất. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng đối với công tác nắm bắt và định hướng dư luận xã hội: Công tác dư luận xã hội phải gắn liền với công tác tư tưởng; coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của chi, đảng bộ và của mỗi cán bộ, đảng viên; Tiếp tục nâng cao nhận thức trong Đảng, chính quyền, MTTQ, đoàn thể chính trị các cấp về vai trò, vị trí, chức năng và sự cần thiết phải nắm bắt dư luận xã hội; cấp ủy các cấp phải chỉ đạo, chủ động nắm, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình tư tưởng để có biện pháp giải quyết kịp thời đúng đắn các vấn đề bức xúc nảy sinh, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Thứ hai. Nâng cao trách nhiệm của Ban Tuyên giáo Quận ủy, Tuyên giáo cơ sở và sự phối hợp giữa các ban, ngành có liên quan: Ban Tuyên giáo Quận ủy cần chủ động tham mưu xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức thực hiện công tác dư luận xã hội; là đầu mối giúp cấp uỷ quản lý điều hành hoạt động của đội ngũ cộng tác viên; chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác dư luận xã hội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Phối hợp UBND, các phòng, ban, ngành chức năng nắm bắt, cung cấp thông tin giải đáp, định hướng dư luận xã hội; nắm chắc diễn biến tư tưởng, các thông tin dư luận xã hội kịp thời báo cáo lãnh đạo Quận để xử lý, đặc biệt quan tâm đến những điểm nóng, những bức xúc, nổi cộm mới phát sinh trên địa bàn. 

Thứ ba. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dư luận xã hội: Công tác dư luận xã hội phải bám sát thực tiễn của đời sống xã hội, hướng về cơ sở, hướng tới từng đối tượng cụ thể gắn với các sự kiện và nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị... Coi trọng công tác đối thoại trực tiếp và giải quyết những vấn đề bức xúc của nhân dân trên địa bàn. Chủ động dự báo trước những xu hướng, diễn biến tâm trạng, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đề xuất bổ sung hoàn thiện cơ chế, chính sách, giải quyết các vấn đề bức xúc, tạo sự đồng thuận trong Đảng và trong xã hội. Nắm bắt dư luận xã hội phải thường xuyên, nề nếp thông qua hội nghị giao ban định kỳ, qua điều tra, khảo sát, từ các phương tiện thông tin đại chúng...Đẩy mạnh đấu tranh chống "diễn biến hòa bình" và chủ động phòng ngừa nguy cơ tự "diễn biến" từ trong nội bộ, đấu tranh phê phán các quan điểm, tư tưởng lệch lạc trong cán bộ, đảng viên. Thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa Ban Tuyên giáo Quận ủy với các cơ quan quản lý Nhà nước cùng cấp trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết những vấn đề bức xúc của nhân dân. Tăng cường công tác thông tin, định hướng tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nâng cao chất lượng các hội nghị báo cáo viên, duy trì việc giao ban định kỳ hàng tháng, sơ kết 6 tháng, tổng kết năm, đồng thời biểu dương khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác dư luận xã hội.

Thứ tư. Xây dựng, củng cố đội ngũ làm công tác dư luận xã hội và đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội: Kiện toàn đội ngũ làm công tác dư luận xã hội, là những cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng; đặc biệt chú trọng cán bộ có trình độ chuyên môn về xã hội học, tâm lý học, có trình độ chính trị, hiểu biết toàn diện về các lĩnh vực, có trách nhiệm và khả năng nắm bắt, xử lý thông tin, có khả năng đối thoại, thuyết phục, giải thích và định hướng thông tin đối với dư luận xã hội.

Thứ năm. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ làm công tác dư luận xã hội và cộng tác viên; tổ chức các cuộc điều tra xã hội học nắm bắt dư luận xã hội: Ban Tuyên giáo Quận ủy chủ động tham mưu giúp cấp ủy tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ làm công tác dư luận xã hội nhằm trang bị kiến thức, nghiệp vụ cơ bản và kỹ năng trong công tác nắm bắt và định hướng tư tưởng dư luận xã hội. Thường xuyên hoặc đột xuất cung cấp thông tin theo chuyên đề … nhằm giúp đội ngũ cộng tác viên kịp thời cập nhật thông tin, làm cơ sở cho quá trình hoạt động, tạo sự chuyển biến mạnh về khả năng, chất lượng công tác dự báo của đội ngũ làm công tác dư luận xã hội. Tham gia các cuộc điều tra xã hội học theo kế hoạch của Ban Tuyên giáo Thành ủy. Khi cần thiết tham mưu tiến hành điều tra thăm dò dư luận xã hội về một số vấn đề trong lĩnh vực kinh tế - xã hội ở địa phương. 

Thứ sáu. Tăng cường đầu tư phương tiện, kinh phí hoạt động cho công tác dư luận xã hội: Hàng năm, các cấp quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của công tác dư luận xã hội; Kinh phí chi cho công tác dư luận xã hội gồm: trang bị các phương tiện; tổ chức giao ban định kỳ hàng tháng, sơ kết quý, tổng kết năm; kinh phí để tiến hành các cuộc điều tra xã hội học; kinh phí chi bồi dưỡng cho hoạt động của cộng tác viên; kinh phí tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ; mua tài liệu phục vụ cho công tác dư luận xã hội...